شعر ها و یادداشت های محسن با فکر

سه پلّه از شصت سالگی(نگاهی به مجموعه داستان«خواب اَسب» نوشته‌ی هادی غلام دوست)محسن بافکر لیالستانیاز هادی غلام دوست، نویسنده‌ی مشهور گیلانی، تاکنون دهها عنوان رمان، مجموعه‌ی داستان و آثار پژوهشی ارزنده‌ای خوانده‌ایم.«خواب اَسب»، تازه‌ترین کتاب چاپ شده‌ی این نویسنده‌ی پر کار است که با مباشرت نشر خزه در 160 صفحه و شمارگان 300 نسخه و بهای110000 تومان در سال 1402 منتشر شده است. این کتاب که حاوی 38 داستان کوتاه و بلند است و تسلطّ نویسنده را به ظرافت زبان و ادبیات فارسی و دریای بیکران واژگان آن نشان می‌دهد در فضائی ساده و رئالیستی فراهم آمده و دغدغه‌های انسان مدارانه‌ی غلام دوست را با ایجاد فضاهای داستانی مناسب، بازتاب می‌دهد.این مجموعه که در بر گیرنده‌ی داستانهای بین سالهای( 1400 _ 1363 )، یعنی به درازای تقریبی چهل سال است، در عین حال نشان‌دهنده‌ی، سیر تحوّل ادبی و معرفتی نویسنده در طی این سالهای مدید است. اگر چه که در طی این سالها آثار پرشماری از او انتشار یافته باشد امّا این کتاب، به تنهایی، می‌تواند کار منتقد و پژوهشگر آثار داستانی را در زمینه‌ی بررسی سیر تحوّل فکری و زبانی غلام دوست، آسان کند. در داستان خواب اَسب که تاریخ نگارش آن 1400 است و نام این مجموعه نیز از آن گرفته شده و برای «ایلیا»یِ جوانِ از دست شده نوشته است، اوج خلاقیت ادبی و داستان نویسی غلام دوست آشکار است:« لحظه‌ای در دل سیاه آسمان، خطی روشن پدید آمد و ناپدید شد. ناگهان آسمان غرید. آنی تندری برخاست. اَسب سفید جوان، بی‌اختیار و به یک باره تکانی به تنِ کشیده‌ی زیبای خویش داد و بار سنگین‌اش مانند قالی سنگین آب خورده‌ای از دوش دیوار تنش بر زمین افتاد و . . . »ص19از شگردهای داستانویسی غلام دوست که در برخی از مجموعه‌ه, ...ادامه مطلب

تَشکه(نگاهی به «تشکه» سومین مجموعه داستان کوتاه گیلکی از هادی غلام دوست) محسن بافکر لیالستانی«تشکه» مجموعه داستان کوتاه گیلکی هادی غلام دوست، در طی روزهای اخیر از طرف نشر گیلکان از زیر چاپ درآمد تا در طی روزها و ماه‌های آینده به دست پی‌گیرندگان و دوستداران ادبیّات و نوشته های گیلکی برسد. این اثر، سوّمین مجموعه ی اینگونه آثار داستانی است که از این نویسنده ی بنام و مشهور گیلانی به بازار نشر کتاب عرضه شده است. پیش از این و در طی چند سال اخیر دو مجموعه داستان گیلکی دیگر نیز از همین نویسنده و با نام های «زرخال» و «دلور» با همّت انتشارات گیلکان و نشر فرهنگ ایلیا به چاپ و نشر رسیده و در میان خیل وسیع عاشقان اینگونه ادبیات جایگاه خاص خود را پیدا کرده بود.لازم به اشاره است که در زمینه ی ادبیات داستانی به زبان فارسی، آثار هادی غلام دوست از تعداد انگشتان دست و پا نیز فراتر رفته و به دهها عنوان رسیده است که در اینجا پرداختن به آن خارج از توجّه و بحث ماست.این کارنامه ی سنگین، علی القاعده برای کسانی که در طی سالیان اخیر و در نتیجه ی ظهور و رشد یک جنبش ادبی فعال، جهت احیاء زبان و ادبیات بومی، علاقمند به نوشتن شعر و داستان به زبان مادری شده اند باید توجّه برانگیز باشد. آنچه که بیشتر از همه، ظهور چنین جنبش هایی را در میان کوشندگان ادبی اقوام، موجب شده است، هشدار برخی از زبان شناسان است که در پی نابودی و محو بسیاری از خرده فرهنگ ها و زبان های محلّی در سراسر جهان، نابودی و فراموشی بقّیه ی آنها را _ در صورت بی توجّهی_ در آینده ای نز دیک خبر داده بودند, ...ادامه مطلب

یادداشتی مختصر درباره ی مجموعه شعر،درمتن پرتحرک تاریخ،سروده محسن بافکرلیالستانی چاپ وانتشار،زمستان ۱۳۵۸وقتیکه باسپیده بیایی مازخم های کهنه ی کاری راازیادمی بریمکتاب شعر،درمتن پرتحرک تاریخ ،پیش روی من است.عنوان تامل برانگیزش ،حکایت ازلحن حماسی کتاب دارد،نمونه ای روشن ازحیات پرتپش یک دهه ازتاریخ معاصراست.بی اغراق بگویم ازخواندن این کتاب خسته نشدم.به عنوان نمونه،سطر،آن شب که آسمان ،هوس گریه کرده بود،ونیزدرسطر،تاابتدای رویش باغ صبح،درمنتهای شیفتگی رفتم ،تصویرزیبا وروشن ازآن سالهای پرجستجو نشان میدهد.درشعرهای این مجموعه ،تصاویروحتی افعال ،سرشارازحرکت وامیدهستند.شکست ،معنایی نداردودرواقع آنچه مهم است ،جریان زندگیست،:آه ای ستاره ی شب بیدارانخون تو خون ماست که می جوشدکه نمونه ای ازخون زندگی دردل مرگ است.ترکیب ستاره ی شب بیداران ضمن تاکیدبرحضورشب وسیاهی ،به اعتبارواژه های شب وستاره ،درعین حال ازطلوع وروشنایی نیز حرف میزند.بازهم به اعتبارستاره وبیداران ،یعنی به رغم شب چشمانی هستندکه نخفته اند.میگویندتضادنشانه حرکت است .دربسیاری ازتصاویروترکیبات این مجموعه،ماشاهدهمین دیالکتیک ووحدت ضدین هستیم که آن تصاویرراسرشاراززندگی میکند.خون به نوعی تداعی گرمرگ است وجوشش خون نیز به نوعی تداعی گرآن ،امااگریک معنای مرگ ،سکون باشد،جوشش دراینجاتداعی گرزندگیست .به عبارتی بیانگراستمرارکه مخالف تباهیست .بیهوده نیست که نام مجموعه درمتن پرتحرک تاریخ ،انتخاب شد.به خواننده نویدمیدهدکه اززندگی خواهندسرود،سرودازانسان ،انسان سازنده وکنشگر.درپایان بایدبه مصرعی ازغزل زیبای این مجموعه اشاره کنم که حیرت انگیزاست:فتح،دربیداری پیوسته ممکن می شودمصرعی که تاحدیک حکم تاریخی فرامیرودوازتجربه ای زیسته حکایت میکندوروبه سوی ک, ...ادامه مطلب