حیدرومطبوعاتی ملی لاهیجان

حیدرومطبوعاتی ملی لاهیجان

تقدیم به همسرارجمندشان خانم شهنازدوستدارودخترنازنینشان یلدارامبد

حیدرانسانی بود مثل همه ی ماکه حالا دراینجاجمعیم وخاطره هایش رابرای همدیگرمرورمیکنیم.سالهادربسترزمین وزمان بالیدوسرانجام سردرزیرنقاب خاک کشیدوازپس این آمدن ورفتن ،خاطره هایی ازخودبرجای گذاشت دریادهمه ی کسانیکه بااو،لحظات ودقایق وماهها وسالهای زندگی راپرداختند.این حرف درستی است که زندگی ،یک تصادف است ،امامرگ یک ضرورت.حیدرهم مثل همه ی ما دراثرهمین اتفاق است که پابه عرصه ی هستی گذاشت وبنابرهمین ضرورت است که دیگردرمیان مانیست،اماآنچه که درباره ی حیدربایدگفت ،نقشی است که دراشاعه ی فهم ومعرفت شهرماداشت،اگرچه که نقش او فراترازیک بنگاه توزیع کتاب نبوده امادرهمان نقش ،ویژگی هایی داشت که اورانسبت به سایرهمکارانش امتیازمیداد.غالب کتابهایی راکه به کتابفروشی اش وارد میکردخوانده بودومیتوانست آنهارابه جویندگان دانش وآگاهی معرفی کندوحتی چندانی هم درملاحظه ی فروش وتبدیل آن به پول نبودبرای کسانیکه توانایی خرید آنرانداشتندوهرکتابی رابه هرکسی که طالب خواندن آن بودبرای هرمدت به امانت میداد.معنای دوستی ورفاقت رامیفهمیدودراین راه برای همه مایه میگذاشت.بارها،جوازکسب اش را،درگروی هربانکی میگذاشت که دوست وآشنایی رابرای گرفتن وام به آن دچارمیکرد.ازهرعنوان کتاب که درکتابفروشی اس برای فروش داشت ،نسخه ای رابرمیداشت وبه خانه میبرد وباآن کتابخانه ی شخصی اش رامی انباشت وغنی میکرد.
کتابفروشی ملی لاهیجان ،بخشی ازهویت تاریخی ومحلی لاهیجان است که تاسیس آن مربوط به دهه ی چهل شمسی است .دراواخراین دهه که پای ما به کتابخوانی ومجله خوانی بازشدباکتابفروشی ملی لاهیجان هم به عنوان تامین کننده ی بخش عمده ی نیازهای روحی مان آشناشدیم واین بودکه درآن سال باحیدرهم آشناشدیم که درکتارشخصی به نام حسینی این کتابفروشی رااداره میکردند.بعدهاآقای حسینی که اتفاقا اوهم شخص بامعرفت وکتابخوانی بودبنابه اشتغال ویژه اش درجایی دیگر،کلیه ی اختیاراتش راتمامابه حیدرتفویض کردو بعدازآن حیدرتنهامدیرومسوول این کتابفروشی شد.چندسال بعدکه خودبه جمع مولفین ومصنفین وپدیدآورندگان کتاب تبدیل شدیم ،حیدرکمک بی شایبه میکردتاآثارقلمی ما ازویترین همین مطبوعاتی ملی به دست مخاطبین برسد.
شهرت حیدرومطبوعاتی ملی درسطح کشوری باعث شده بودکه به غیرازاهالی اندیشه وقلم وخواندن شهرلاهیجان که اینجاراخانه ی خودمیدانستند،پای بسیاری ازنامداران عرصه ی قلم واندیشه وهنرکشورهم به مطبوعاتی ملی کشیده شود وحیدردرطی سالیان اخیرعمرش،بارهاخاطره ی دیدارشان رابازگومیکرد.
دریغا که بامرگ حیدر،مطبوعاتی ملی هم اگرچه خاطراتش باقی میماندامابه تاریخ می پیونددمانندبسیاری ازبنگاههای مشابه که بامرگ مدیرانشان به تاریخ پیوسته بودند.
درلاهیجان ،همه ی خیابانها وکوچه هایش ،برای ما،به مطبوعاتی ملی منتهی میشد واین بودکه غالب روزهارابرای دیدن دوستان ورفقایی که آنجاپاتوقشان بودبه آنجامیرفتیم .دیگرانی هم حتی ازشهرهای دیگر،وقتی که به لاهیجان میرسیدندآدرس مطبوعاتی ملی رامی پرسیدندتاگم کرده های خودرا آنجاجستجوکنند.

حیدر،یک آرمانخواه مهربان ومعتدلی بودکه باهیچ جریان وسویی ،تضادوسویه ای نداشت وتبلوراین وسعت نظررادرتلون وتکثرکتابهایی که درکتابفروشی اش داشت میدیدیم چنانچه درجمع رفقا ودوستانش هم این گوناگونی دیده میشد.همگان باوجودی که اورابخشی ازخودمیدانستندوازجنس خودمیشمردند،امابه ناحق چندبارازآتش خصومت وبدگمانی سوخت وقسمتی ازسرمایه اش راازدست داد.بسیاری ازدوستان وخیرخواهان حیدر،اوراازادامه ی شغل کتابفروشی اش برحذرمیداشتندوبکاری غیرآن فرامیخواندند،اماحیدرکه درخودهیچ گرایش دیگری رانمی دیدونمی پسندید،همچنان براین راه ماندوبه درآمداندک آن قناعت ورزید....
درسالهای اخیربه علت غلبه فضای مجازی برکتابخوانی درنسل جدیدومهاجرت وبیحوصلگی ومرگ کتابخوانهای نسلهای گذشته ،مطبوعاتی ملی ،دیگرآن رونق گذشته رانداشت،امابرای آیندگانی که بامفهوم کتاب ورسانه های کاغذی بیگانه اندویاآشنایی چندانی ندارندوخاطره ی آنرادرگذشته ی نه چندان دورجستجومیکنند،مطبوعاتی ملی لاهیجان وبنگاههایی ازاین دست ،شایدبتواندبه عنوان بخشی ازمیراث فرهنگی دوران سپری شده ،بطورنمادین،احیا،حفظ وبازسازی شود،مانندهمه نمادها ونمودهایی که امروزه ازجلوه های واقعی زندگی سالیان گذشته درجای جای شهر،بازآفرینی ونصب شده ودرمعرض دیدهمگان قرارگرفته اند.ومختصرآنکه عموحیدربیشترازپنجاه سال،هردقیقه وساعت وهرروزوماه وسال ،کتاب به دستمان دادتاافقهای نگاهمان به جهان بازترشودواینکه سرشت وسرنوشت او،به کتاب گره خورده است وتجلیل ازعموحیدر،تجلیل ازکتاب است و....واین سطرهای اندک برای قدردانی ازمردیست که تمامی عمرخودرا عاشقانه،وقف کتاب کرده است
محسن بافکرلیالستانی
بخشی ازمتن سخنرانی درچهلمین روزدرگذشت حیدررامبد۲۶بهمن۱۴۰۲